معرفی و موقعیت مکانی بند بهمن
بند بهمن در شهر کوار استان فارس در جاده فیروز آباد - شیراز و بر رودخانه سکان (قره آغاج) بنا شده است و تاریخی ساخت آن را مربوط به دوران ساسان می دانند. بند بهمن مانند دیگر بناهای قدیمی، با اندامی نه چندان بزرگ در بستر رودخانه کوهستانی قرار دارد که هر از گاهی، طغیان شدیدی را پشت سر گذاشته است. این بند را متعلق به بهمن پسر اسفندایار می دانند به همین سبب این بند را با نام بهمن می خوانند.
خصوصیات معماری بند
بند بهمن از بخش های مختلفی تشکیل شده است که شامل حوزه آبگیری، ساختمان بند، نهرهای سرریزه ای که به صورت پرده ای یکنواخت از آبشارهایی در بخش غربی، میانی و جنوبی سر ریز کرده اند و به آبگیر و حوضه آرامش خروجی بند می ریزند؛ نهر اعظم که آبگیری آن از مجرای گوشه جنوب شرقی است. افزوده بر این، گزارشی از وجود خلابی در میان بند وجود دارد، هرچند که هنوز نشانه هایی آشکار از وجود آن دیده نمی شود. درکنار بند بهمن آثار ساز های قدیمی دیده شد که می توان ادعا کرد به منظور آبرسانی به شهر کوار ایجاد شده است. بعد از آبریز بند بهمن در سمت چپ رودخانه و با فاصل? حدود 30 متری از بند به آثار سازه ای از سنگ و گچ برمی خوریم که باقی ماند? دیوار? ساز? انحرافی بوده که به وسیل? آن بخشی از آب بند را منحرف کرده و به دیوار? سمت چپ هدایت می کرده در همین دیواره نیز به وضوح آثاری از سنگ چین وجود دارد، این سنگ چین ها در حکم دیوار? دیگر کانال انحرافی آب بوده که برای جلوگیری از فرسایش خاک کنار? رود ساخته شده و در واقع از سمت چپ بند بهمن به وسیل? این سازه نهری مصنوعی به طول حدود 30 متر ساخته شده که به وسیل? آن آب را به کنار? رود منحرف می کرده و آب منحرف شده را به وسیل? قنات حدود یک کیلومتر از زیر تپه ماهور های کنار بند منتقل کرده و بعد از پشت سر گذاشتن این تپه ها آب را بر زمین سوار کرده، به خفر می رساندند. بند بهمن بالاجبار (بستر سنگی مناسب) در مکانی ساخته شده که تپه های زیادی آن را محاصره کرده است، به همین دلیل امکان حفر کانال روباز برای انتقال آب از بند به سمت شهر کوار وجود نداشته است. پس آب مورد نیاز را به وسیل? قنات از این تپه ها عبور داده اند، با توجه به فرسایش این سازه می توان ادعا کرد که این سازه احتمالاً در طی قرون گذشته متروک شده است.
https://airplanemag.blogspot.com/2021/01/blog-post_3.html